از کودکی تا دانشجویی محمد مهدی طهرانچی
محمد مهدی طهرانچی، نامی که برای بسیاری با علم، دانشگاه و مدیریت توانمندانه گره خورده، مردی بود که همزمان استاد، پژوهشگر و مدیری مسئولیتپذیر بود. او در خانوادهای مذهبی و فرهنگی در تهران به دنیا آمد و از همان نوجوانی کنجکاوی و عشق به یادگیری را در دل داشت. مدرسه و دانشگاه، محل کسب دانش و پرورش فکر او بودند، اما این تنها بخشی از مسیرش بود؛ قلبش همیشه به خدمت به مردم و پیشرفت کشور گره خورده بود. 1
استاد، مدیر و یک دل پر از امید برای ایران
بعد از اتمام تحصیلات، طهرانچی به دانشگاه شهید بهشتی بازگشت و عضو هیئت علمی شد. او نه تنها استاد فیزیک، بلکه مدیری آیندهنگر بود. مسئولیتهای بزرگی بر دوش گرفت:
• معاون اجرایی دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی
• تأسیس پژوهشکده لیزر و قطب علمی فوتونیک کشور
• ریاست دانشگاه شهید بهشتی و سپس دانشگاه آزاد اسلامی
اما نکته مهم این بود که او هرگز دانشگاه را فقط محل مدرک گرفتن نمیدید. همیشه تأکید داشت علم باید توانایی، خدمت و پیشرفت کشور را به دنبال داشته باشد. این نگاه، به نوعی همان امر به معروف اجتماعی بود؛ یعنی دعوت به درستکاری با عمل، نه حرفهای بلند.
سادگی، مهربانی و ایستادگی
شهید محمدمهدی طهرانچی نهتنها بهخاطر مقام علمی و مدیریتیاش شناخته میشد، بلکه بیش از همه به خاطر انسانیتی بود که در رفتار و منش خود به نمایش میگذاشت. او نمونهای از یک دانشمند متعهد و در عین حال فروتن بود که هیچگاه اجازه نداد جایگاه علمیاش باعث فاصله گرفتنش از دیگران شود. زندگی ساده و بیآلایش او، نشاندهنده تواضع عمیق و اعتقاد راسخش به خدمت به خلق بود.
دانشجویان و همکارانش همیشه از او به عنوان استادی مهربان و پدری دلسوز یاد میکردند که حتی در شلوغترین روزها هم وقت میگذاشت تا به مشکلات علمی و حتی مسائل شخصی آنها گوش دهد و راهنمایی کند. این صمیمیت و احترام متقابل، باعث شده بود که او در دل همه جا داشته باشد و رابطهاش با اطرافیان فراتر از نقش استاد و مدیر باشد.
یکی از ویژگیهای برجسته شهید طهرانچی، عشق بیقید و شرط به وطن بود؛ عشق و تعهدی که در رفتارهای روزمرهاش نمایان بود. او نظم و انضباط مثالزدنی داشت و در تمام مدت عمرش با تلاش و پشتکار بیوقفه سعی کرد نه فقط به رشد علمی کشور کمک کند، بلکه الگویی برای زندگی مسئولانه و پرمعنا باشد. نگاه امیدوارانه و مثبتش نسبت به آینده، حتی در شرایط دشوار تحریمها و فشارهای سیاسی، برای همه اطرافیانش قوت قلب بود و انگیزهبخش به شمار میآمد.
در نهایت، این ویژگیهای شخصیتی بود که شهید طهرانچی را از دیگران متمایز کرد؛ انسانی که علم و ایمان را با هم داشت، مدیری که همواره در خدمت مردم و دانشجویان بود و الگویی تمامعیار برای نسلهای آینده.
چرا شهید طهرانچی مهاجرت نکرد؟
شهید طهرانچی مسیر دانشگاهی خود را با ورود به رشته فیزیک دانشگاه شهید بهشتی آغاز کرد. استعداد کمنظیرش او را در مدت کوتاهی به یکی از دانشجویان برتر این رشته تبدیل کرد. پس از آن برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری راهی خارج از کشور شد و در فضای علمی بینالمللی درخشید. فرصتهای فراوانی داشت تا در بهترین دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی جهان مشغول به کار شود؛ فرصتهایی که میتوانست آیندهای راحت و پر درآمد برایش رقم بزند.
اما او تصمیم دیگری گرفت. به ایران بازگشت تا آموختههایش را صرف پیشرفت کشورش کند. تدریس در دانشگاه، تربیت نسل جدید دانشجویان، و مدیریت علمی بخشی از فعالیتهای ارزشمند او بود. در دورههایی که مسئولیت ریاست دانشگاه شهید بهشتی و بعد دانشگاه آزاد اسلامی را بر عهده گرفت، تلاش کرد فضای علمی کشور را پویا، پژوهشمحور و بهروز کند. او باور داشت که ایران میتواند با تکیه بر استعدادهای بومی، قلههای علمی جهان را فتح کند.
چرا محمد مهدی طهرانچی برای همیشه الهامبخش است؟
علم در خدمت وطن:
او باور داشت دانشگاهها باید مراکز مولد فکر و نوآوری باشند.
ایمان و مسئولیتپذیری:
سادگی و دفاع از حق نشان میدهد که میتوان با عمل، ارزشهای اخلاقی را زنده نگه داشت.
ایستادگی در برابر تهدیدها:
با وجود فشارهای خارجی و مشکلات داخلی، مسیر پیشرفت را ادامه داد.
الهامبخش نسل جوان:
زندگی او الگویی است برای دانشجویانی که میخواهند هم متخصص و هم متعهد باشند.


داستان یک کلاس فراموشنشدنی
• تابستان سال ۱۳۹۵ بود. کلاس فیزیک دانشگاه شهید بهشتی، تابستانی گرم و پرهیاهو داشت. دانشجویان، خسته از امتحانات و پروژهها، کمکم بیانگیزه شده بودند. محمد مهدی طهرانچی، که آن روز برای بازدید از کلاسها آمده بود، متوجه خستگی و بیحوصلگی آنها شد. به جای ورود رسمی و صحبتهای خشک مدیریتی، آرام کنار یکی از دانشجویان نشست و گفت: • «میدونید، من هم زمانی مثل شما بودم؛ امتحانات، پروژهها، فشار استادها… اما یک چیز همیشه بهم انگیزه میداد: اینکه وقتی علمت رو یاد میگیری، میتونی کمکی واقعی به دیگران بکنی.» • بعد از کلاس، خودش دست به کار شد و با چند دانشجو روی یک پروژه ساده اما کاربردی کار کرد؛ یک دستگاه کوچک آزمایشگاهی که میتوانست مشکل یک آزمایشگاه محلی را حل کند. نه برای شهرت، نه برای نمره، بلکه فقط برای کمک به همکلاسیها و محققان جوانتر. • دانشجویان، آن روز یاد گرفتند که علم فقط برای درس و مدرک نیست؛ علم یعنی مسئولیت، کمک به دیگران و ایستادگی برای درستکاری. این رفتار کوچک اما پرمعنا، نمونهای روشن از روحیه محمد مهدی طهرانچی بود: امر به معروف عملی، بدون شعار و هیاهو، فقط با عمل و قلب صادقانه.

شهادت؛ وقتی نور دانش خاموش نمیشود
صبحگاه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، خانه محمد مهدی طهرانچی در تهران هدف حمله هوایی منتسب به رژیم صهیونیستی قرار گرفت. او و همسرش به شهادت رسیدند. این حادثه جامعه علمی ایران را در شوک فرو برد. ترور او نشان داد که پیشرفت علمی و روحیه مقاومت ملت ایران چقدر برای دشمنان تهدید است. شهادت او، نقطه اوج زندگی یک انسان مسئول بود که همه عمرش را صرف خدمت به وطن کرده بود.
راه و یاد شهید طهرانچی، برای همیشه روشن
محمد مهدی طهرانچی، مردی که با علم، ایمان و مسئولیت اجتماعی زندگی کرد، نشان داد که یک انسان میتواند هم استاد، هم مدیر و هم الهامبخش باشد. خاطرات و اعمالش، از کمک به دانشجویان گرفته تا حمایت از مظلومان و سادهزیستی، جلوهای از امر به معروف عملی است که نسلها را به مسیر درست هدایت میکند.
شهادت او، پایان زندگی جسمانیاش بود، اما مسیر و پیامش همچنان چراغ راه جوانان و دانشگاهیان ایران است. هرکسی که نام او را میشنود، یاد میگیرد که علم، خدمت و شجاعت میتوانند دست در دست هم، یک زندگی واقعی و تأثیرگذار بسازند.#

بزنید و سپس افزودن به صفحه اصلی
بزنید و سپس افزودن به صفحه اصلی